بیرون زدن دندان اضافه:

شاید تا به حال مشاهده کرده باشید که دندان اضافی در پشت دندانهای دائمی در فک بالای برخی کودکان رشد میکند. دندانپزشکان به این وضعیت دندان اضافی یا supernumerary tooth میگویند. اگر کودکان دندان اضافه در آورد، نگران نباشید. شما تنها نیستید. تخمین زده میشود که دندان اضافی در 2% از کودکان سفید پوست و بیش از این مقدار در کودکان آسیایی اتفاق می افتد. در تصویر زیر پرتوی ایکس از دندان اضافه یک کودک را مشاهده میکنید. تصویر پرتوی ایکس اصلی در سمت چپ شکل قرار دارد و در سمت راست دندان اضافه با خط سبز رنگ مشخص شده است. به این دندان اضافه مزیودنس (mesiodens) گفته میشود. دندان مزیودنس درست بین دو دندان جلویی فک بالا بیرون میزند. تنها 25 درصد از این دندانهای اضافه واقعا در دهان بیرون میزنند ولی در اکثر موارد این دندانها در استخوان فک می مانند و هرگز بیرون نمی آیند.
چه عواملی باعث ایجاد دندان اضافه میشوند؟
در حال حاضر اعتقاد بر این است که دندان اضافه ممکن است به علت رشد مداوم بافتهایی که دندانها را تشکیل میدهند (به نام دنتال لامینا) ایجاد شود. رشد دندان اضافه ممکن است وراثتی باشد و یا این که مربوط به یکی از این دو وضعیت باشد: سندرم گاردنر و دیسپلازی کلیدوکرانیال. دندانهای اضافه در افرادی که هیچ یک از این دو وضعیت را ندارند و سابقه خانوادگی دندان اضافه نیز ندارند، نیز ممکن است ایجاد شود.
در آوردن دندان اضافه چقدر شایع است؟
تخمین زده میشود که دندان اضافه در 0.1 تا 3.8 درصد از افراد سفید پوست اتفاق می افتد. این مقدار در افراد آسیایی بیشتر است اما تفاوت قابل ملاحظه ای ندارد. دندان اضافه در پسرها دو برابر دخترها شیوع دارد. بیشتر دندانهای اضافه در سنین پیش از 20 سالگی تشکیل میشوند اما به طور کلی بیشتر همراه با دندانهای دائمی دیده میشوند نه دندانهای شیری.
نامهای مختلف دندان اضافه:
دندان اضافه با اسامی مختلفی نامگذاری میشود که معمولا این نامگذاری بر اساس موقعیت قرار گیری دندان و شکل ظاهری آن است. اگر دندان اضافه در میان دو دندان جلویی در آمده باشد، به آن مزیودنس گفته میشود. اگر دندان اضافه اطراف دندانهای مولر یا آسیاب قرار داشته باشد به آن پارامولر گفته میشود. اگر دندان اضافه پشت دندان عقل باشد به عنوان دیستودنس از آن نام برده میشود. در صورتی که دندان اضافه شکلی همانند سایر دندانها داشته باشد به آن دندان مکمل یا سپِلمنتال گفته میشود و در صورتی که شکل آن همانند دندانهای دیگر طبیعی نباشد به آن ابتدایی یا رودیمنتاری (rudimentary ) گفته میشود.
دندان ابتدایی بر اساس شکل ظاهر دسته بندی میشود:
دندان ابتدایی مخروطی با ظاهری کوچک یا میخی شکل.
دندان ابتدایی دکمه ای که خمره ای شکل بوده و بیش از یک کاسپ (برجستگی های سطح جونده دندان) دارد.
دندان ابتدایی مولر شکل که مشابه دندان پره مولر یا مولر است اما به قدری شباهت ندارد که به آن دندان مکمل گفته شود.
در واقع معمولا دندان اضافه ای که کشیده میشود شبیه به هیچ دندان واقعی نیست و ظاهر آن مانند تکه ای از جنس مینای دندان است.
دندان اضافه در کجا رشد میکند؟
تقریبا همه موارد دندان اضافه (حدود 95 درصد) در فک بالا شکل میگیرد و در اکثریت موارد جایگاه آن بین دو دندان جلویی فک بالاست. پس از آن احتمالا شایعترین محل دندان اضافه پشت دندان عقل است. جالب است بدانید دندان اضافه همیشه در فکها رشد نمیکند. در کتاب Neville’s Oral Pathology آمده است: "اگر چه بیشتر دندانهای اضافه در فکها ایجاد میشوند اما مواردی نیز گزارش شده که دندان در لثه، سقف دهان (نرم کام)، سینوس ماگزیلاری، توبروزیته ماگزیلاری، شکاف اسفنوماگزیلاری، حفره بینی و بین مغز و حدقه چشم تشکیل شده است. ببیرون زدن دندانهای جانبی بستگی به مقدار فضای موجود دارد. " بنابراین دندان اضافه در هر جایی در سر ممکن است تشکیل شود اما احتمال تشکیل آن در فک خیلی بیشتر است.
آیا لازم است دندان اضافه کشیده شود؟
بیشتر دندانپزشکها کشیدن دندان اضافه را توصیه میکنند چون وجود این دندانها میتواند مشکلاتی به همراه داشته باشد. در کتاب Regezi’s Oral Pathology چنین آمده است:
"اهمیت دندان اضافه در این است که فضایی در فک اشغال میکند. هنگامی که این دندان به صورت نهفته باشد مانع بیرون زدن دندانهای دیگر میشود. همچنین ممکن است باعث تاخیر و یا اختلال در بیرون زدن دندانهای مجاور شود. اگر دندان اضافه از لثه بیرون بزند ممکن است موجب بهم ریختگی ردیف دندانها شده و زیبایی لبخند را خراب کند. "
به واسطه مشکلاتی که دندان اضافه ایجاد میکند، معمولا بهتر است کشیده شود.
نتیجه:
اگر دندان اضافه دارید نگران نشوید، این اتفاق متداول است. برای کشیدن دندان اضافه به دندانپزشک مراجعه کنید.

1  |  شفاگستر  |  بازدید: 1094