ویتامین B1 مغذی برای اعصاب و مغز:

ویتامین ب1 (Vitamin B1) که به آن تیامین (Thiamin) نیز گفته می شود یکی از ویتامین های گروه ب است. ویتامین B1 جز ویتامین های محلول در آب است این بدان معناست که بدن نمی تواند ویتامین B1 را ذخیره کند و نیاز است آنرا از طریق تغذیه بطور روزانه دریافت کنیم.
عملکرد و نفش های ویتامین B1 در بدن:
ویتامین ب1 به بدن برای هضم و جذب مواد غذایی و تبدیل آن ها به انرژی کمک می کند، این فرایند را در اصطلاح متابولیزم چربی ها، پروتئین ها و کربوهیدرات ها گویند. بسیاری از آنزیم ها از جمله آنزیم های گوارشی که وظیفه تجزیه مواد غذایی در دستگاه گوارش را بر عهده دارند برای تولید و فعال شدن نیازمند ویتامین B1 می باشند به همین جهت کمبود این ویتامین می تواند باعث بروز مشکلات گوارش از قبیل بی اشتهایی، پر خوری عصبی، مشکل در هضم مواد غذایی و غیره گردد.
ویتامین B1 کمک به انتقال پیام های عصبی بین سلول های سیستم اعصاب مرکزی، تنظیم حرکات عضلات، عملکرد ذهن و حافظه می کند، ویتامین ب1 یکی از مواد ضروری برای فعالیت مغز و سیستم اعصاب مرکزی است و کمبود آن با علائم روانی از قبیل افسردگی، فراموشی و اضطراب همراه است.
ویتامین ب1 با همکاری انتقال دهنده های عصبی در مغز مسئول تنظیم اشتها می باشند، این دو با همکاری یکدیگر باعث ایجاد حس گرسنگی و یا احساس سیری بعد از صرف غذا می شوند.
ویتامین ب1 و رابطه آن با اعصاب و سلامت قلب: ویتامین B1، مواد مغذی برای سلامت سلول های عصبی را فراهم می کند و همچنین لایه بیرونی سلول های عصبی حاوی ویتامین ب1 می باشد و فعالیت آن ها به شدت وابسته به این ویتامین است.
ویتامین B1 باعث حفط سلامت گلبول های قرمز و همچنین خون رسانی بهتر به قلب و افزایش اکسیژن رسانی به آن می گردد.
علائم و عوارض کمبود ویتامین ب1:
مشکلات گوارش از قبیل نفخ معده، بی اشتهایی، پرخوری عصبی، کاهش شدید وزن، ضعف و خستگی، درد عضلات، تپش قلب، بی خوابی، کاهش قدرت حافظه، افسردگی، عصبانیت و عدم توانایی در تمرکز از علائم مرتبط با کمبود ویتامین B1 می باشند.
کمبود شدید و مزمن ویتامین B1 سبب بروز بیماری بری بری می شود که همراه با اختلالات عصبی شدید است و اگر درمانی صورت نگیرد سبب تخریب سیستم اعصاب و حتی مرگ می گردد.
میزانی که موسسه ملی بهداشت در آمریکا برای ویتامین B1 اعلام کرده عبارت است از:
مردان بالغ بالای سن 19 سال 1.2 میلیگرم، زنان بالغ بالای سن 19 سال 1.1 میلیگرم و زنان باردار و شیرده به 1.4 میلیگرم ویتامین ب1 در روز نیاز دارند.
مقدار توصیه شده ویتامین B1 برای کودکان و نوجوانان از قرار زیر است:
نوزادان 6 الی 12 ماه 0.3 میلیگرم ، کودکان 1 تا 3 سال 0.5، 4 تا 6 سال 0.7، 7 تا 10 سال 0.8، 11 تا 14 سال 1 میلیگرم و نوجوانان 15 الی 18 سال نیازمند 1.2 میلیگرم ویتامین ب1 در روز می باشند.
قابل ذکر است استرس، ورزش کردن و کم خوابی نیاز بدن به ویتامین B1 را افزایش می دهند.
منابع غذایی حاوی ویتامین ب1:
از مواد غذایی سرشار از ویتامین B1 می توان به سبوس برنج و سایر غلات با سبوس کامل، جو، مغزها مانند پسته، بادام، گردو، مخمر آبجو، حبوبات بویژه عدس و لوبیا، گوشت گاو، شیر و پرتقال اشاره کرد.
چه عواملی باعث کمبود ویتامین ب1 در بدن می شوند؟
ویتامین B1 در اکثر مواد غذایی یافت می شود با این حال بسیاری از افراد با کمبود آن مواجه می باشند. دلیل آن هم مصرف بعضی از مواد غذایی است که مانع جذب و یا سبب دفع ویتامین ب1 از بدن می گردند.
نوشیدن الکل به هر میزان، زیاده روی در مصرف چای و قهوه، خوردن غذاهای دریایی بصورت خام، آنتی اسید ها که برای کاهش اسید معده مصرف می شوند، استعمال دخانیات، مصرف بیش از حد کربوهیدرات ها مانند برنج و نان همگی باعث کمبود این ویتامین مهم در بدن انسان می شوند.
همچنین با توجه به فرسایش خاک و کاهش کیفیت مواد غذایی کمبود خفیف ویتامین B1 در بسیاری از افراد مشاهده می شود.
مکمل های غذایی حاوی ویتامین ب1:
ویتامین B1 در بسیاری از مکمل ها از قبیل ب کمپلکس، مولتی ویتامین ها و بصورت مستقل در دوزهای مختلف وجود دارد. استفاده از آن ها تا دوز 100 میلیگرم در روز بی خطر است. اما دوز مناسب 1.3 الی 25 میلیگرم برای بزرگسالان می باشد.
مصرف بیش از حد مکمل های غذایی ویتامین ب1 و با دوزهای بالا باعث بروز عوارض جانبی از قبیل آلرژی، ضعف و کرختی، مشکلات پوستی مانند کهیر، التهاب و خارش پوست، نفخ معده، حالت تهوع و غیره می گردد.
همواره با پزشکتان قبل از استفاده از مکمل های غذایی مشورت کنید.

2  |  دکتر دانیال نصیر زاده  |  بازدید: 4835